Elsa Schiaparelli to jedna z najbardziej fascynujących postaci w historii mody. Projektantka, która odważyła się połączyć surrealizm z haute couture, skandal z elegancją, a modę z osobistym manifestem. Jej twórczość i życie są dziś ponownie odkrywane – zarówno dzięki wystawie w paryskim Musée des Arts Décoratifs, która miała miejsce kilka lat temu, jak i twórczości aktualnego dyrektora kreatywnego Schiaparelli Daniela reseberry – ale o nim w następnym wpisie.

Wystawa Schiaparelli w Paryżu

Wizyta w Musée des Arts Décoratifs rozpoczęła się od monumentalnych schodów prowadzących ku złotemu słońcu – motywowi przewodniemu twórczości Schiaparelli. Ta symbolika od razu wprowadza w klimat wystawy: ekscentryczny, odważny i pełen teatralnego rozmachu.

Początki Elsy Schiaparelli

Urodzona w 1890 roku w Rzymie, dorastała w arystokratycznym domu pełnym zasad i ograniczeń. Od dziecka buntowała się przeciw konwenansom. Jej dzieciństwo to zbiór anegdot: skok z okna z parasolką, wyrzucanie rodzinnej pościeli na ciężarówki z pomocą humanitarną. Już wtedy było jasne – Elsa nie wpisze się w żadne schematy.

Miłość, samotność i siła

Zakochała się w tajemniczym spirytyście, wyszła za mąż, urodziła córkę i została porzucona. Wraz z małą Gogo trafiła do Nowego Jorku, a później do Paryża. Tam, mimo braku środków i wsparcia, zaczęła budować imperium. Zamieszkała na Rue de l’Université, pozwała męża o rozwód i wróciła do nazwiska Schiaparelli.

Moda jako sztuka

Jej projekty z lat 30. i 40. to przełom w historii haute couture. Współpracowała z Dalím i Cocteau. Projektowała surrealistyczne suknie, kapelusze w kształcie buta i biżuterię jak z muzeum sztuki.

W swojej pracowni miała dwie zasady: „nie użyj słowa ‘niemożliwe’” oraz „nie mów ‘tworzę’”. Wolała po prostu działać.

Koniec i powrót

Po wojnie świat mody zmienił się. Kobiety zapragnęły luksusu i klasyki à la Dior. Ostatnie kolekcje Schiaparelli były krytykowane, a pokaz inspirowany męską sylwetką został odebrany jako zbyt ciężki. W 1954 zamknęła atelier. Ten sam rok przyniósł publikację jej autobiografii „Shocking Life”. Elsa zmarła w 1973 roku.

Dziedzictwo

Dziś marka Schiaparelli pod kierownictwem Daniela Roseberry’ego przeżywa renesans. Jej surrealistyczna moda znów zachwyca na wybiegach i czerwonych dywanach. Wystawa w Paryżu przypomniała, że Elsa Schiaparelli była artystką, pionierką, kobietą z wizją, która nie bała się być sobą.


Wejście na wystawę w Muzeum Sztuk Dekoracyjnych w Paryżu
Suknia z Homarem Salvadora Dali, w tle zdjęcia Dalego ze Schiaparelli
Słońce na bajecznej pelerynie Schiapaerlli
Marynarka Schiaparelli z haftowanym motywem kieliszków absyntu, ok. 1938. Projekt zainspirowany surrealizmem, będący żartobliwą reinterpretacją wojskowych odznaczeń
Oryginalna biżuteria Schiaparelli - zdjęcie z gabloty na wystawie
Płaszcz z haftem stworzonym we współpracy z Jeanem Cocteau
Elsa ww atelier na placu Vendome